ARİYET KİTAP ARASINDA BULUNMUŞ BİR ÇİÇEK

Size layık hemen taravet iken
Ey çiçek sen niçin kadit oldun?
Mevkiin sinegah-ı rağbet iken
Şimdi gözden de mi bait oldun?

Kim atan kuşe-i kitaba seni?
Düşüren kim bu piç u taba seni?

Nedir ismin? ne nev'e dahilsin?
Hangi fikri müfit idin acaba?
Neye böyle sükuta mailsin,
Natıkan oldu mu rehin-i fena?

Ah pek ziyade solmuşsun!
Ne çiçeksin bilinmez olmuşsun!

Hangi cennetti doğduğun sahra?
Hang bağ-ı bahar idi vatanın?
Oldular mıydı nağme-saz-ı hava
Şevk-ı hüsnünle kuşları çemenin?

Kim kopardı seni fidanından?
kim ayırdı çemenistanından?


Çevirisi

Geçici Kitap Arasında Bulunmuş Çiçek

Size layık olan tazelik iken
Ey çiçek sen neden soldun?
Olman gereken yer kalbim iken
Şimdi gözden de mi uzak oldun?

Kim attı kitabın köşesine seni?
Düşüren kim bu sıkıntıya seni?

Nedir ismin? Hangi türe dahilsin? (Türün ne?)
Hangi yararlı fikirdin acaba?
Niye böyle suskunsun?
Konuşma yetin yok mu oldu?

Ah pek fazla solmuşsun!
Ne çiçeksin anlaşılmaz olmuşsun!

Hangi cennetti doğduğun kır?
Hangi hayatın baharıydı vatanın?
Havada şarkı söyleyenler oldu mu
Şiddetli hüzünle, bahçenin kuşları?

Kim kopardı seni fidanından?
Kim ayırdı seni bahçenden?



Şair çocuğunu kaybetmiştir ve bu, onun için çok büyük bir acıdır. "Ah Nijad" adlı eserinde de bundan bahseder. Buradaki çiçek metaforunu Nihat (Nijad) için kullanmıştır. Şiirinde kullanduğu soru cümlelerinden Ölümünü sorguladığı anlaşılır. Çiçeğin solması, artık neye benzediğinin bile anlaşılamaması, Kenara atılmış sıkışmış olması, fidanından kopması yani ait olduğu (doğduğu) yerden gitmesi Nihat'ın ölümüne göndermedir.

"Nedir ismin? Ne nev'e dahilsin?" cümlesinde kastedilen anlam artık çiçeğin geldiği yerin bile anlaşılamaması ve unutulmasıdır. Yani türü bile belli değildir artık.

"Kim kopardı seni fidanından?" Nihat'ın hayata geldiği, doğduğu, ait olduğu, büyüyeceği ayrılmasına yani ölmesine gönderme yapmaktadır.

Şair, ölümü bile çiçek gibi güzel bir şeyle anlatmıştır. Şair şiirlerine güzel olan her şeyin konu olabileceğini savunmuştur. Güzellikle takıntılıdır.

Tanzimat 2. dönem sanatçısıdır. O dönemdeki baskı nedeniyle suya sabuna dokunmayan bireysel bir konu işlemiştir.

Her dizesinde ayrı bir anlam yatmaktadır bu şiirin. Oraları anlamlandırmayı da siz okuyucularıma bırakıyorum.